Miejsce

Jednym z najbardziej malowniczych, a zarazem najboleśniejsze wspomnienia wywołującym miejscem w Fordonie jest bez wątpienia Dolina Śmierci. Nie sposób przejść urokliwymi alejkami bez zamyślenia nad losem tych, którzy jesienią 1939 roku w tragiczny sposób stracili tutaj życie. Ofiarom hitlerowskiego mordu z pierwszych tygodni II Wojny Światowej, nauczycielom, profesorom, lekarzom oraz przedstawicielom wielu innych, różnorodnych dyscyplin, poświęcona jest ta wyjątkowa przestrzeń. Tutaj znajdują się groby pomordowanych, długie rzędy omszałych, w ziemię obsuniętych mogił… Tutaj w 1975 roku wzniesiono pomnik, wykonany według projektu Józefa Makowskiego, który współczesnym uświadamiać ma szczególny, sakralny charakter tego miejsca. Setki tabliczek z nazwiskami poległych nie dają zapomnieć o losie ludzi, dla których ciepłe jesienne wieczory 1939 roku były ostatnimi, przerwanymi nagle hukiem wystrzału skierowanego haniebnie, w tył głowy niewinnie straconych.

Jest Dolina Śmierci nie tylko nekropolią, ale swoistym kompleksem martyrologicznym. Po wizycie Ojca Świętego Jana Pawła II w Bydgoszczy w roku 1999, w odpowiedzi na Jego wezwanie do uczczenia pamięci męczenników naszych czasów, zadecydowano o powołaniu w Dolinie Śmierci Drogi Krzyżowej – Golgoty XX w. Nieoficjalne rozmowy na ten temat z Księdzem Prałatem Z. Trybowskim toczone były jednak już wcześniej. Budowa kolejnych stacji trwała na przestrzeni lat 2004 – 2009.

Naturalne ukształtowanie terenu sprzyja organizacji w Dolinie nabożeństw pokutnych i plenerowych przedsięwzięć o charakterze pasyjnym, z których najbardziej znanym, przyciągającym tysiące wiernych, nie tylko z miasta ale regionu i całego kraju, jest Misterium Męki Pańskiej, prezentowane każdego roku w dwu odsłonach w Niedzielę Palmową.